DEVLET İHALE KANUNU
DEVLET
İHALE KANUNU
Kanun
Numarası : 2886
Kabul
Tarihi : 8/9/1983
Yayımlandığı
R.Gazete : Tarih : 10/9/1983 Sayı : 18161
Yayımlandığı
Düstur : Tertip : 5 Cilt : 22 Sayfa : 573
*
* *
Bu Kanun ile ilgili olarak
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren
yönetmelik için,
"Yönetmelikler Külliyatı" nın kanunlara göre
düzenlenen nümerik fihristine
bakınız.
*
* *
BİRİNCİ
KISIM
Genel
Esaslar
Kapsam:
Madde 1 – Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli
idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira,
trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı
hükümlere göre yürütülür. (1)
Birinci fıkrada sayılan daire ve idarelere bağlı döner sermayeli
kuruluşlar ile özel kanunlarla veya özel kanunların vermiş olduğu yetkiyle
kurulmuş bulunan fonların yukarıda belirtilen işlerinin nasıl yapılacağı Maliye
Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikte
belirtilir.
İlkeler:
Madde 2 – Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi
şekilde,uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve
rekabetin sağlanması esastır.
Başka başka istekliler tarafından karşılanması mutat olan muhtelif
işler bir eksiltmede toplanamaz. Ancak, ihalelerinin ayrı ayrı yapılacağı
açıklanmak suretiyle ilanları birarada yapılabilir.
Bu Kanunda yazılı hallerden yararlanmak amacıyla ihale konusunu
oluşturan işler kısımlara bölünemez. Ancak, istekli çıkmadığı takdirde, alım
şekillerini değiştirecek mahiyette olmamak üzere önemli işlerin kısımlara
ayrılması mümkündür.
——————————
(1) Dış
memleketlerden satın alınacak eşya ve hizmetler hakkında Artırma Eksiltme ve
İhale Kanunun ile Muhasebei Umumiye Kanununun 83 üncü maddesinin (H) bendinin
uygulanmaması halinde ne gibi işlem yapılacağını hükme bağlıyan 10/2/1954 ve
6246 sayılı Kanunla getirilmiş ve 17/4/1975 tarih ve 1891 sayılı Kanunla
değiştirilmiş olan ve yürürlükteki hükümlerin tek metin haline getirilmesi
çalışmaları gereği olarak 1050 sayılı Kanuna ek 6 ncı madde olarak ilave edilmiş
olan hükme bakınız.
İhaleler kesin zaruret olmadıkça işin mahiyetine göre en uygun
fiyatla temini mümkün olan mevsimlerde yapılır.
Arsası temin edilmemiş, mülkiyet ve kamulaştırma işlemleri
tamamlanmamış olan ve gerekli olduğu halde imar durumu, tip yapılarda tatbikat,
diğerlerinde avan projeleri ve bunlara dayalı keşifleri bulunmayan yapım
işlerinde ihaleye çıkılamaz.
(Ek : 2/3/1984 - 2990/1 md.) Ancak, arsa temin edilmesi,
mülkiyet ve kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması şartı; bina ve benzeri
mahiyetteki inşaatlar dışındaki ihalelerde aranmaz.
İhale yetkilisi:
Madde 3 – Bu Kanunda yazılı işleri yaptırmaya ve ve ihaleye,
idarelerin ita amirleri yetkilidir.
Tanımlar:
Madde 4 – Bu Kanunun uygulanmasında:
Alım, Satım: Taşınır ve taşınmaz mallar ile her türlü ihtiyaç
maddeleri, hizmet ve hakların alım ve satımını,
Hizmet: Kanun, tüzük ve yönetmeliklere göre çalıştırılan aylıklı,
ücretli, yevmiyeli ve sözleşmeli personel istimdamı hariç olmak üzere gerçek
veya tüzelkişilere ücret karşılığında yaptırılan araştırma, sondaj, imalat,
prototip imalat, istikşaf, etüt, harita plan, proje, kontrollük, müşavirlik ve
benzeri her türlü hizmetleri,
Yapım: Her türlü inşaat, ihzarat, imalat, sondaj, tesisat, onarım,
yıkma, değiştirme, iyileştirme, yenileştirme ve montaj işlerini,
Kira: Taşınır ve taşınmaz malların ve hakların kiralanmasını veya
kiraya verilmesini,
Trampa ve Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Tesisi: Borçlar Kanunu ile Türk
Medeni Kanununun trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile ilgili
maddelerinde gösterilmiş işlemleri,
Taşıma: Yükleme, taşıma, boşaltma, depolama ve bunlara ilişkin
ambalaj işlerini,
Tahmin edilen bedel: İhale konusu olan işlerin tahmin edilen
bedelini ve yapım işlerinde keşif bedelini,
Uygun bedel: Artırmalarda, tahmin edilen bedelden aşağı olmamak
üzere, teklif edilen bedellerin en yükseğini; eksiltmelerde tahmin edilen bedeli
geçmemek üzere, teklif edilen bedellerin tercihe layık görülenini, bedel tahmini
yapılamayan ihalelerde teklif edilen bedellerin uygun görülenini,
İdare: İhaleyi yapan daire, kurum ve kuruluşları,
İstekli: İhaleye katılan gerçek veya tüzelkişi veya kişileri,
İhale: Bu Kanunda yazılı usul ve şartlarla, işin istekliler
arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve yetkili mercilerin
onayı ile tamamlanan sözleşmeden önceki işlemleri,
Müteahhit: Üzerine ihale yapılan istekli veya isteklileri,
Müşteri: Artırma sonunda kendisine ihale yapılan istekli veya
isteklileri,
Şartname: Yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve idari esas ve
usullerini gösteren belge veya belgeleri,
Sözleşme: İdare ile müteahhit veya müşteri arasında yapılan yazılı
anlaşmayı,
İfade eder.
İhaleye katılabilme şartları:
Madde 5 – Bu Kanuna göre yapılacak ihalelere katılabilmek
için kanuni ikametgah sahibi olmak, gerekli nitelik ve yeterliği haiz bulunmak,
istenilen teminat ve belgeleri vermek zorunludur.
İhaleye katılamayacak olanlar:
Madde 6 – Aşağıdaki şahıslar doğrudan veya dolaylı olarak
ihalelere katılamazlar:
1. İhaleyi yapan idarenin;
a) İta amirleri,
b) İhale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve
denetlemekle görevli olanlar,
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şahısların eşleri ve ikinci
dereceye kadar (ikinci derece dahil) kan ve sıhri hısımları,
d) (Değişik : 2/3/1984 - 2990/2 md.) (a), (b) ve (c)
bentlerinde belirtilen şahısların ortakları (bu şahısların yönetim kurullarında
görevli olmadıkları anonim ortaklıklar hariç).
2. Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya
sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar.
Şartnameler:
Madde 7 – İhale konusu işlerin her türlü özelliğini belirten
şartname ve varsa ekleri idarelerce hazırlanır.
Bu şartnamelerde işin mahiyetine göre konulacak özel ve teknik
şartlardan başka genel olarak aşağıdaki hususların da gösterilmesi zorunludur:
a) İşin niteliği, nevi ve miktarı,
b) Taşınmaz malların satışı, kiraya verilmesi, trampa edilmesi ve
üzerlerinde mülkiyetin gayri ayni hak tesisinde tapu kayıtlarına göre yeri,
sınırı, yüzölçümü, varsa pafta, ada ve parsel numarası ve durumu,
c) Tahmin edilen bedeli, geçici teminat miktarı ve kesin teminata
ait şartlar,
d) İşin yapılma yeri, teslim etme ve teslim alma şekil ve şartları,
e) İşe başlama ve işi bitirme tarihi, gecikme halinde alınacak
cezalar,
f) İsteklilerde aranılan şartlar ve belgeler,
g) İhaleyi yapıp yapmamakta ve uygun bedeli tespitte idarenin
serbest olduğu,
h) İhale kararının karar tarihinden itibaren en geç 15 işgünü
içinde ita amirince onaylanacağı veya iptal edilebileceği,
i) Vergi, resim ve harçlarla sözleşme giderlerinin kimin tarafından
ödeneceği,
j) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği,
verilecekse şartları ve miktarı,
k) Sözleşme konusu işlerin malzeme veya birim fiyatlarındaki
değişiklikler nedeniyle eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği,
l) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları,
m) İşin süresinden önce bitirilmesinde fayda görülen hallerde erken
bitirme primi verilecekse miktarı, şartları ve ödeme şekli,
n) İhtilafların çözüm şekli.
Şartname genel esasları:
Madde 8 – Bakanlar Kurulu:
a) Tip şartnamelerin genel ve ortak esaslarını belirlemeye,
b) Şartnamelere konulmak üzere 7 nci maddede sayılan hususlarla
ilgili veya bunlar dışındaki konularda genel esaslar tespit etmeye,
Yetkilidir.
İKİNCİ
KISIM
İhale
İşlemleri
BİRİNCİ
BÖLÜM
İhaleye
Hazırlık
Tahmin edilen bedelin tespiti:
Madde 9 – Tahmin edilen bedel, idarelerce tespit edilir veya
ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında
kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi
kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun
dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak
arasında saklanır. Bu bedel gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir.
Ancak, yapım işlerinde bu işler için kanunların verdiği yetkiye
dayanılarak ilgili dairelerce tespit edilmiş birim fiyatları varsa, bunlar
uygulanır.
Bedelin tahmin edilememesi:
Madde 10 – Sınai ve teknolojik zorunlulukların gerektirdiği
durumlarda ilgili bakanın onayı alınmak suretiyle, bedel tahmini yapılmadan
kapalı teklif usulüyle ihale yapılabilir.
Onay belgesi:
Madde 11 – (Değişik birinci fıkra : 2/3/1984 - 2990/3 md.)
İhalesi yapılacak her iş için bir onay belgesi hazırlanır. Onay belgesinde,
ihale konusu olan işin nevi, niteliği, miktarı, varsa proje numarası, tahmin
edilen bedeli, kullanılabilir ödenek tutarı, avans ve fiyat farkı verilecekse
şartları, ihalede uygulanacak usul, yapılacaksa ilanın şekli ve adedi,
alınacaksa geçici teminat miktarı belirtilir.
Onay belgesinde ayrıca, Şartname ve eklerinin bir bedel
karşılığında verilip verilmeyeceği, bedel karşılığı verilecekse bedelin ne
olacağı gösterilir.
Şartnamelerin verilmesi:
Madde 12 – İhalesi yapılacak işe ait şartnameler ve ekleri,
özel kanunlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, ilgili idarelerce hazırlanır
ve tasdikli örnekleri bedelsiz veya özelliklerine göre idarelerce takdir
edilecek bir bedel karşılığında isteyelere verilir.
Şartname ve ekleri idarede bedelsiz görülebilir.
İhale komisyonları:
Madde 13 – (Değişik birinci fıkra : 2/3/1984 - 2990/4 md.)
İta amirleri, ilgili idarenin memurlarından birinin başkanlığında idareden,
yapım işlerinde işin ehli veya uzmanı olmak şartıyla, en az bir kişi ve maliye
memurunun katılmasıyla kurulacak komisyonları görevlendirirler.
Askeri ihale komisyonlarının kaç kişiden ibaret olacağı ve nasıl
kurulacağı Milli Savunma ve Maliye Bakanlıklarınca birlikte hazırlanacak ve
Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir kararname ile tespit edilir.
TBMM, Cumhurbaşkanlığı ve Sayıştay Başkanlığında teşkil edilecek
satınalma komisyonlarında maliye memurluğu görevi, bu kuruluşların saymanlık
işlerini yürüten muhasebe müdürü veya vazifelendireceği bir memur tarafından
yerine getirilir.
Askeri ihale komisyonları ile diğer ihale komisyonlarına katılacak
maliye memuru, Maliye Bakanlığınca belirlenecek usule göre tespit edilir.
İl özel idarelerine ait ihaleler, il daimi encümenince,
belediyelere ait ihaleler belediye encümenince bu Kanun hükümlerine güre
yürütülür.
Komisyonlara yardımcı olmak üzere, ihale kararlarına katılmamak
şartı ile gereği kadar memur ve uzman da görevlendirilebilir.
Komisyonların çalışması:
Madde 14 – İhale komisyonları eksiksiz olarak toplanır.
Komisyon kararları çoğunlukla alınır. Oyların eşit olması halinde başkanın
bulunduğu taraf çoğunlukta kabul edilir. Kararlarda çekimser kalınamaz. Muhalif
kalan üye karşı oy gerekçesine kararın altına yazarak imzalamak zorundadır.
Komisyon başkan ve üyeleri, oy ve kararlarından sorumludurlar.
İhale işlem dosyasının düzenlenmesi:
Madde 15 – İhale suretiyle yapılacak işler için bir işlem
dosyası düzenlenir. Bu dosyada onay belgesi, varsa tahmin edilen bedele ilişkin
hesap tutanağı, şartname ve ekleri, gerekli projelar, ilana ilişkin belge ve
gazete nüshaları, sözleşme tasarısı ile saklanmasında yarar görülen diğer
belgeler bulunur.
Şartnamelerde tekniğe uygun olmayan veya gerçekleşmesi mümkün
bulunmayan kayıt ve şartların bulunduğu anlaşıldığı takdirde, komisyonlar ilgili
idareye şartnameleri düzelttirmek üzere ihaleyi erteler. Bu durumda ihale,
yeniden düzenlenecek şartnameye ve 19 uncu madde uyarınca yapılacak ilana göre
göre yürütülür.
(Son fıkra Mülga : 2/3/1984 - 2990/5 md.)
İsteklilerde aranacak nitelikler ve istenecek belgeler:
Madde 16 – İdarece ihalelerin en elverişli koşullarla
sonuçlandırılmasını sağlamak amacıyla, isteklilerde belirli mali ve teknik
yeterlik ve nitelikler aranabilir. Bunları tespite yarayan belgelerin naler
olduğu, şartnamelerde gösterilir.
İstekliler şartnamelerde yazılı belgeleri eksiksiz vermek ve
Türkiye'de tebligat için adres göstermek zorundadır.
Yapım işleriyle her türlü etüt, proje, kontrollük ve müşavirlik
hizmetlerine ait ihalelerde, isteklilerde aranacak niteliklerin ve istenecek
belgelerin neler olacağı, ne yolda ve kimlerce verileceği ve müteahhit
sicillerinin ne biçinde tutulacağı ilgili bakanlıkların görüşü alınarak
Bayındırlık Bakanlığınca hazırlanacak tüzükte gösterilir.
İhalenin ilanı
Madde 17 – İhale konusu olan işler aşağıdaki esas ve
usullere göre isteklilere ilan yoluyla duyurulur:
1. İhalenin yapılacağı yerdeki ilanlar:
a) Günlük gazete çıkan yerlerde ihaleler, ihalenin yapılacağı yerde
çıkan gazetelerde en az bir gün aralıkla yayınlanmak suretiyle iki defa
duyurulur.
Gazete ile yapılacak ilk ilan ile ihale günü arası 10 günden, son
ilan ile ihale günü arası 5 günden az olamaz.
b) Günlük gazete çıkmayan yerlerdeki ihalelerde ilan, bu fıkranın
(a) bendindeki süreler içinde ilgili idare ile hükümet ve belediye binalarının
ilan tahtalarına asılacak yazılar ve belediye yayın araçları ile yapılır. Bu
işlemler bir tutanakla belgelenir. Bu yerlerde en çok 7 gün aralıklarla gazete
çıkıyorsa ayrıca gazete ile bir defa ilan yapılır.
2. Diğer şehirlerde yapılacak ilanlar:
Tahmin edilen bedeli her yıl Genel Bütçe Kanunu ile belirlenecek
miktarı aşan ihale konusu işler (1) numaralı fıkraya göre yapılacak ilanlardan
başka, trajı göz önüne alınarak ili Basın-İlan Kurumunca tespit olunacak günlük
gazetelerden birinde, ihale tarihinden an az 10 gün önce bir defa daha ilan
edilir.
3. Resmi Gazete ile yapılacak ilanlar:
Tahmin edilen bedeli (2) numaralı fıkra uyarınca belirlenecek
miktarınüç katını aşan ihale konusu işler, ihale tarihinden en az 10 gün önce
bir defada Resmi Gazete'de ilan edilir.
4. İdareler, işin önem ve özelliğine göre bu ilanları yurt içinde
ve yurt dışında çıkan başka gazeteler veya öteki yayın araçları ile de ayrıca
yayınlatabilirler.
5. Pazarlık usulü ile yapılacak ihaleler için idareler, ilan yapıp
yapmamakta serbesttirler.
İlanlarda bulunması zorunlu hususlar:
Madde 18 – İlanlarda aşağıdaki hususların belirtilmesi
zorunludur.
a) İhale konusu olan işin niteliği, yeri ve miktarı,
b) Şartname ve eklerinin nereden ve hangi şartlarla alınacağı,
c) İhalenin nerede, hangi tarih ve saatte ve hangi usulle
yapılacağı,
d) Varsa tahmin edilen bedel ve geçici teminat miktarı,
e) İsteklilerden aranılan belgelerin neler olduğu,
f) Kapalı teklif usulüyle yapılacak ihalelerde, tekliflerin hangi
tarih ve saate kadar nereye verileceği.
Şartname ve eklerinde değişiklik halinde ilan:
Madde 19 – İlan yapıldıktan sonra şartname ve eklerinde
değişiklik yapılamaz. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep
ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır
ve iş yeniden aynı şekilde ilan olunur.
İlanın uygun olmaması:
Madde 20 – 17 ve 18 inci maddelerdeki hükümlere uygun
olmayan ilanlar geçersizdir. Bu durumda ilan yenilenmedikçe ihale yapılamaz.
İlanların geçersizliği ihale yapıldıktan sonra anlaşılırsa, ihale
veya sözleşme feshedilir. Ancak, işde ivedilik ve ihalede Devletin yararı varsa,
ihale ve sözleşme Maliye Bakanlığının uygun görüşü ve birinci derece ita
amirinin onayı ile geçerli sayılabilir.
İhalenin veya sözleşmenin bozulması halinde, müteahhit veya
müşterinin fesih tarihine kadar yapmış olduğu gerçek masrafları ile, varsa,
tahakkuk etmiş hakedişleri verilir.
İlanı sakıncalı görülen hususlar:
Madde 21 – Askeri İhaleler ile Emniyet Genel Müdürlüğüne ve
Milli İstihbarat Teşkilatına ait ihaleler için yapılacak ilanlarda birinci
derece ita amiri tarafından sakıncalı görülen hususlara yer verilmez.
Yabancı ülkelerde ilan:
Madde 22 – İdarelerince yabancı ülkelerdeki isteklilerin de
girmesi yararlı görülen ihaleler için yeterli rekabeti sağlayacak biçimde
yabancı ülkelerde ilan yapılabilir. Bu ilan ihale gününden en az 45 gün önce
yapılır. İlanla ilgili usul ve yöntemler Milli Savunma, Dışişleri, Bayındırlık,
Ticaret ve Enerji ve Tabii Kaynaklar bakanlıklarının görüşü alınarak, Maliye
Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.
İhalenin tatil gününe rastlaması:
Madde 23 – İhale için tespit olunan tarih, tatil gününe
rastlamışsa ihale, tekrar ilana gerek kalmaksızın tatili takip eden ilk
işgününde aynı yer ve saatte yapılır. İlandan sonra çalışma saati değişse de
ihale ilan edilen saatte yapılır.
Tekliflerin açılma zamanı:
Madde 24 –
Tekliflerin açılma zamanı, idarelerin çalışma
saati içinde olmak üzere tespit edilir. Açılma zamanı için, Posta, Telgraf,
Telefon (PTT) veya Türkiye Radyo Televizyon (TRT) idarelerinin saat ayarı
esas alınır. Teklifler açılmaya başlandıktan sonra, çalışma saatine bağlı
kalmaksızın işleme devam olunur.
Geçici teminat:
Madde 25 – (Değişik birinci fıkra: 17/9/2004 – 5234/9 md.) İsteklilerden,
ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3'ü oranında geçici teminat
alınır. 10 uncu madde uyarınca yapılacak ihalelerde geçici teminat teklif edilen
bedelin, tasfiye idaresince yapılan taşınır mal satışlarında ise satışa esas
bedelin % 3'ünden az olamaz.
Pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde, geçici teminat alıp
almamakta idareler serbesttir.
Teminat olarak kabul edilecek değerler:
Madde 26 – Geçici veya kesin teminat olarak kabul edilecek
değerler aşağıda gösterilmiştir
a) Tedavüldeki Türk Parası,
b) (Değişik: 17/9/2004 – 5234/9 md.)
Bankalar ve özel finans kurumlarının verecekleri süresiz teminat mektupları,
c) (Değişik: 17/9/2004 – 5234/9 md.)
Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu
senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dahil edilerek ihraç
edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır).
Bankalarca ve özel finans kurumlarınca verilen teminat mektupları
dışındaki teminatların istekliler tarafından mal sandıklarına yatırılması
zorunlu olup, bunlar komisyonlarca teslim alınamaz. Üzerlerine ihale
yapılanların teminat mektupları ihaleden sonra mal sandıklarına teslim edilir ve
üzerlerine ihale yapılmayan isteklilerin geçici teminatları hemen geri verilir.
(1)
Her ne suretle olursa olsun idarece alınan teminatlar haczedilemez
ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
(Ek fıkra : 17/9/2004 – 5234/9 md.)
Bu Kanun kapsamında teminat olarak
kabul edilecek geçici, kesin ve avans teminat mektuplarının kapsam ve şeklini
tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Teminat mektupları:
Madde 27 – Bankaların bu Kanun kapsamındaki işler için
verecekleri geçici, kesin ve avans teminat mektuplarının sermaye ve yedek
akçelerinin durumlarına göre miktar ve kapsamlarını ve şeklini tespite Maliye
Bakanlığı yetkilidir. Kanun, kararname, tüzük ve yönetmeliklere aykırı olarak
düzenlenmiş banka teminat mektupları kabul edilmez. Üzerinde suç unsuru tespit
edilen teminat mektupları gerekli kovuşturma yapılması için Maliye Bakanlığına
intikal ettirilir. Her teminat mektubunda daha önce ilgili banka şubesince
verilen teminat mektupları toplamı ile aynı şubenin limitlerinin de gösterilmesi
zorunludur. Yabancı bankaların ve benzeri kredi kuruluşlarının
kontrgarantilerine dayanarak bankaların verecekleri teminat mektupları,
yukarıdaki miktarlara dahil değildir.
İKİNCİ
BÖLÜM
Tekliflerin Değerlendirilmesi ve İhale Kararları
Uygun bedelin tespiti:
Madde 28 – Artırmalarda uygun bedel; tahmin edilen bedelden
aşağı olmamak üzere teklif edilen bedellerin en yükseğidir.
Eksiltmelerde uygun bedel; tahmin edilen bedeli geçmemek şartı ile,
teklif edilen bedellerin tercihe layık görülenidir.
Kapalı teklif usulüyle yapılan ihalelerde; bedel tahmini yapılmışsa
uygun bedel, teklif edilen bedellerden tahmin edilen bedeli geçmemek şartıyla
tercihe layık görüleni; bedel tahmini yapılmamışsa uygun bedel, teklif edilen
bedellerin tercihe layık görülenidir. Tercih gerekçeleri kararlarda belirtilir.
Ancak, bedel tahmini yapılmamış kapalı teklif usulü ihalelerde, ihalenin geçerli
sayılması bizzat ilgili bakanın onayına bağlıdır.
Milli firmalar lehine hangi orana kadar ayırım yapılabileceği
Bakanlar Kurulunca tespit edilir.
––––––––––––––––––––
(1) Bu fıkraya "Bankalarca" ibaresinden sonra
gelmek üzere, 17/9/2004 tarihli ve 5234 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle "ve
özel finans kurumlarınca" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
(Değişik : 2/3/1984 - 2990/6 md.) Uygun bedelin tercihinde
kullanılacak kriterler ile eksiltmelerde kabul edilecek azami indirim miktar
veya oranları; işin niteliği, nevi ve miktarı, birim fiyatları,istekli
tarafından talep edilen avans miktarı ve isteklinin buna benzer teknik ve mali
yeterliği ile ilgili diğer hususlar da gözönünde bulundurulmak ve gerektiğinde
diğer bakanlıkların da görüşleri alınmak suretiyle her yıl Bayındırlık ve İskan
Bakanının koordinatörlüğünde Milli Savunma, Maliye ve Gümrük, Tarım Orman ve Köy
İşleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlarınca tespit olunarak Resmi Gazete'de
yayımlanır.
Komisyonların ihaleyi yapıp yapmamakta serbest olması:
Madde 29 – Komisyonlar gerekçesini belirtmek suretiyle
ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir. Komisyonların ihaleyi yapmama kararı
kesindir.
Kararlarda belirtilmesi gereken hususlar:
Madde 30 – İhale komisyonlarınca alınan kararlar, komisyon
başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve esas görevleri belirtilerek imzalanır.
Kararlarda isteklilerin isimleri, adresleri, teklif ettikleri
bedeller, ihalenin hangi tarihte ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle
yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale kararlarının onayı veya iptal edilmesi:
Madde 31 – İhale komisyonları tarafından alınan ihale
kararları, ita amirlerince karar tarihinden itibaren en geç 15 işgünü içinde
onaylanır veya iptal edilir.
İta amirince karar iptal edilirse ihale hükümsüz sayılır.
Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi:
Madde 32 – İta amirince onaylanan ihale kararları,
onaylandığı günden itibaren engeç 5 işgünü içinde, üzerine ihale yapılana veya
vekiline, imzası alınmak suretiyle bildirilir veya iadeli taahhütlü mektupla
tebligat adresine postalanır. (İptal ikinci cümle: Anayasa
Mahkemesi’nin 18/6/2013 tarihli ve E.: 2013/71, K.: 2013/77 sayılı Kararı ile.)
İhale kararlarının ita amirince iptal edilmesi halinde de, durum
istekliye aynı şekilde bildirilir.
Zam ve indirim teklifleri:
Madde 33 – Teklifler verildikten sonra bu Kanunda yazılı
haller dışında zam veya indirim teklifleri kabul edilmez.
İhalede hazır bulunmayan istekliler:
Madde 34 – İhale sırasında hazır bulunmayan veya noterden
tasdikli vekaletnameyi haiz bir vekil göndermeyen istekliler, ihalenin yapılış
tarzına ve sonucuna itiraz edemezler.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
İhale
Usulleri
İhale usullerinin neler olduğu:
Madde 35 – Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlerin
ihalelerinde aşağıdaki usuller uygulanır:
a) Kapalı teklif usulü,
b) Belli istekliler arasında kapalı teklif usulü,
c) Açık teklif usulü,
d) Pazarlık usulü,
e) Yarışma usulü.
İşin gereğine göre bu usullerden hangisinin uygulanacağı, bu Kanun
hükümlerine uyularak idarelerince tespit edilir.
İhalelerde kapalı teklif usulünün esas olduğu :
Madde 36 – Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlere
ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif
usulü esastır.
Ancak, 44 üncü maddede gösterilen işler belli istekliler arasında
kapalı teklif usulüyle, 45 inci maddede gösterilen işler açık teklif usulüyle,
51 inci maddede sayılan işler pazarlık, 52 nci maddede gösterilen işler de
yarışma usulüyle yaptırılabilir.
Kapalı Teklif
Usulü
Tekliflerin hazırlanması :
Madde 37 – Kapalı teklif usulünde teklifler yazılı olarak
yapılır. Teklif mektubu, bir zarfa konulup kapatıldıktan sonra zarfın üzerine
isteklinin adı, soyadı ve tebligata esas olarak göstereceği açık adresi yazılır.
Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır veya mühürlenir. Bu zarf
geçici teminata ait alındı veya banka teminat mektubu ve istenilen diğer
belgelerle birlikte ikinci bir zarfa konularak kapatılır. Dış zarfın üzerine
isteklinin adı ve soyadı ile açık adresi ve teklifin hangi işe ait olduğu
yazılır.
Teklif mektuplarının istekli tarafından imzalanması ve bu
mektuplarda şartname ve eklerinin tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi,
teklif edilen fiyatın rakam ve yazı ile açık olarak yazılması zorunludur.
Bunlardan herhangi birine uygun olmayan veya üzerinde kazıntı, silinti veya
düzeltme bulunan teklifler reddolunarak hiç yapılmamış sayılır.
Tekliflerin verilmesi:
Madde 38 – Teklifler ilanda belirtilen saate kadar, sıra
numaralı alındılar karşılığında komisyon başkanlığına verilir. Alındı numarası
zarfın üzerine yazılır.Teklifler iadeli taahhütlü olarak da gönderilebilir. Bu
takdirde dış zarfın üzerine komisyon başkanlğının adresi ile hangi işe ait
olduğu, isteklinin adı ve soyadı ile açık adresi yazılır. Posta ile gönderilecek
tekliflerin ilanda belirtilen saate kadar komisyon başkanlığına ulaşması
şarttır. Postadaki gecikme nedeniyle işleme konulmayacak olan tekliflerin alınış
zamanı bir tutanakla tespit edilir.
Komisyon başkanlığına verilen teklifler herhangi bir sebeple geri
alınamaz.
Dış zarfların açılması:
Madde 39 – Tekliflerin açılma saati gelince, kaç teklif
verilmiş olduğu bir tutanakla belirtildikten sonra dış zarflar hazır bulunan
istekliler önünde alınış sırasına göre açılarak, istenilen belgelerin ve geçici
teminatın tam olarak verilmiş olup olmadığı aranır. Dış zarfın üzerindeki alındı
sıra numarası iç zarfın üzerine de yazılır.
Belgeleri ile teminatı usulüne uygun ve tam olmayan isteklilerin
teklif mektubunu taşıyan iş zarfları açılmayarak başkaca işleme konulmadan,
diğer belgelerle birlikte kendilerine veya vekillerine iade olunur. Bunlar
ihaleye katılamazlar.
İç zarfların açılması ve son tekliflerin alınması (1)
Madde 40 – Teklif mektuplarını taşıyan iç zarflar açılmadan
önce, ihaleye katılacaklardan başkası ihale odasından çıkarılır. Bundan sonra
zarflar numara sırası ile açılarak, teklifler komisyon başkanı tarafından okunur
veya okutulur ve bir listesi yapılır. Bu liste komisyon başkanı ve üyeleri
tarafından imzalanır.
Şartnameye uymayan veya başka şartlar taşıyan veya 37 nci maddenin
son fıkrası hükmüne uygun olmayan teklif mektupları kabul edilmez.
______________________
(1) Bu
madde başlığı "İç zarfların açılması :"iken, 25/1/2007 tarihli ve 5577 sayılı
Kanunun 1 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(Ek
fıkra: 25/1/2007-5577/1 md.) Kapalı
teklif usûlü ile yapılan artırma ihalelerinde; geçerli en yüksek teklifin
altında olmamak üzere, oturumda hazır bulunan isteklilerden sözlü veya yazılı
teklif alınmak suretiyle ihale sonuçlandırılır.
(Ek fıkra: 25/1/2007-5577/1 md.)
Ancak, geçerli teklif sayısının üçten fazla olması durumunda bu işlem,
geçerli en yüksek teklif üzerinden, oturumda hazır bulunan en yüksek üç teklif
sahibi istekliyle, bu üç teklif ile aynı olan birden fazla teklifin bulunması
halinde ise bu istekliler dahil edilmek suretiyle yapılır.
(Ek fıkra: 25/1/2007-5577/1 md.)
Komisyon, uygun gördüğü her aşamada oturumda hazır bulunan isteklilerden
yazılı son tekliflerini alarak ihaleyi sonuçlandırabilir. Bu husus, ihale
komisyonunca ikinci bir tutanakla tespit edilir.
İhale sonucunun karara bağlanması :
Madde 41 – 40 ıncı madde gereğince kabul edilen teklifler
incelenerek :
a) İhalenin yapıldığı, ancak ita amirinin onayına bağlı kaldığı
b) Tekliflerin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesi için süreye
ihtiyaç duyulduğu ve şartnamelerde daha uzun bir süre öngörülmemiş ise ihalenin
15 günü geçmemek üzere başka bir güne bırakıldığı,
c) İhalenin yapılmadığı,
Hususlarından birine karar verilir ve bu husus gerekçeli bir karar
veya karar özeti halinde yazılarak, komisyon başkan ve üyeleri tarafından
imzalanır ve durum hazır bulunanlara bildirilir.
Tekliflerin aynı olması:
Madde 42 – (Mülga: 25/1/2007-5577/2 md.)
İhalenin yapılamaması
Madde 43 – Kapalı teklif usulü ile yapılan ihalelerde,
istekli çıkmadığı veya teklif olunan bedel komisyonca uygun görülmediği
takdirde, ya yeniden aynı usulle ihale açılır veya idare yararı görüldüğü
takdirde, ihalenin bitiş tarihinden itibaren 15 gün içinde iş pazarlıkla
yaptırılır.
İşin pazarlığa bırakılması halinde şartnamede belirtilen nitelik ve
şartların aynen muhafazası zorunludur. Yeni ihale yapılıncaya kadar geçecek
günler içinde aynı nitelikler korunarak günlük ihtiyaçlar oranında pazarlıkla
mal alınabilir. Ancak ihale, şartnamede belirtilen nitelikte mal bulunmaması
sebebiyle geri kalmış ise günlük ihtiyaçlar şartnameye bağlı kalmaksızın temin
edilebilir.
Belli İstekliler Arasında Kapalı
Teklif Usulü
Belli istekliler arasında yapılacak ihaleler:
Madde 44 – (Degişik : 2/3/1984-2990/7 md.)
Uçak, harp gemisi, harp mühimmatı, elektronik cihaz, askeri tesisat
ve levazımat, silah ve malzeme sistemleri, savunma sanayii ile ilgili
faaliyetler ve bunlara ait her türlü yedek parça alımı; barajlar, enerji
santralleri, sulama tesisleri, limanlar, rıhtımlar, hava meydanları,
demiryolları, lokomotifler, karayolları, tüneller, köprüler, akaryakıt
tesisleri, özelliği bulunan yapım işleri bedii ve teknik hususiyetleri taşıyan
sanat işleri, kentlerin ulaşım sistemlerine ilişkin planlar, kentlerin harita,
nazım ve imar planları, su, kanalizasyon ve enerji tesisleri ile bunların etüt
ve proje işlerinin ihalesi; diğer ihale usulleri yerine teknik yeterlilikleri ve
güçleri idarece kabul edilmiş en az üç istekli arasında kapalı teklif usulü ile
yaptırılabilir.
Zorunlu nedenlerle üçten az istekliden teklif almak gerektiği
takdirde Maliye ve Gümrük Bakanlığının görüşüne dayanılarak Bakanlar Kurulundan
bu hususta ayrıca karar alınması şarttır.
Bu madde hükümlerine göre yapılacak ihalelerde, ihaleye katılacak
isteklilerin isimleri belirtilmek suretiyle bizzat ilgili veya bağlı bulunulan
bakanın onayının alınması zorunludur.
Bu ihalelerle ilan yapılması zorunlu değildir. Gerekli görülen
hallerde ihaleye davet edilecek isteklilerin seçimi için 17, 18 ve 19 uncu
maddeleri hükümlerine bağlı kalınmaksızın önseçim ilanı yapılabilir.
Açık
Teklif Usulü
Açık teklif usulü ile yapılabilecek ihaleler:
Madde 45 – Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlerden,
tahmin edilen bedeli her yıl Genel Bütçe Kanunu ile tespit edilecek tutarı
geçmeyen ihaleler açık teklif usulüyle yapılabilir.
Açık teklif usulünün uygulanması:
Madde 46 – Açık teklif usulüne göre ihaleler, isteklilerin
ihale komisyonları önünde tekliflerini sözlü olarak belirtmeleri suretiyle
yapılır.
Ancak; istekliler ilanda belirtilen ihale saatine kadar komisyon
başkanlığına ulaşmış olmak şartıyla, 37 nci madde hükümlerine uygun olarak
düzenleyecekleri tekliflerini iadeli taahhütlü bir mektupla da gönderebilirler.
Teklif sahibi komisyonda hazır bulunmadığı takdirde posta ile
gönderilen teklif son ve kesin teklif olarak kabul edilir.
Açık teklif usulünde ihale:
Madde 47 – İlanda belirtilen ihale saati gelince, komisyon
başkanı, isteklilerin belgelerini ve geçici teminat verip vermemiş olduklarını
inceleyerek, kimlerin ihaleye katılabileceğini bildirir. Katılamayacakların
belge ve teminatlarının geri verilmesi kararlaştırılır. Bu işlemler, istekliler
önünde, bir tutanakla tespit edilir.
Tutanaktan sonra, ihaleye giremeyecekler ihale yerinden çıkartılır.
Diğer istekliler, önce şartnameyi imzaya ve daha sonra, sıra ile tekliflerini
belirtmeye çağrılır. Yapılacak teklifler ihaleye ait artırma ve eksiltme
kağıdına yazılır ve teklif sahipleri tarafından imzalanır.
İlk teklifler bu suretle tespit edildikten sonra, komisyon başkanı,
posta ile yapılmış teklifler varsa okutarak bu tekliflerin de ihaleye ait
artırma ve eksiltme kağıdına yazılmasını sağlar. Bundan sonra istekliler sıra
ile tekliflerde bulunmaya devam ederler. İhaleden çekilen isteklilerin bu
durumları ihaleye ait artırma ve eksiltme kağıdına yazılır ve imzaları alınır.
İlgilinin imzadan çekinmesi halinde durum ayrıca belirtilir.
İhaleden çekilenler yeniden teklifte bulunamazlar.
Teklifler yapıldığı sırada, yapılan indirim veya artırımların işi
uzatacağı anlaşılırsa; isteklilerden komisyon huzurunda son tekliflerini yazılı
olarak bildirmeleri istenebilir. Daha önce ihaleden çekilmiş olanlar bu durumda
yazılı teklif veremezler.
İhale sonucunun karara bağlanması:
Madde 48 – Sözlü veya yazılı son teklifler alındıktan sonra,
ihale 41 inci maddeye göre karara bağlanır.
İhalenin yapılamaması:
Madde 49 – Açık teklif usulüyle yapılan ihalelerde istekli
çıkmadığı, isteklilerin belgeleri veya son teklifleri uygun görülmediği
takdirde, yeniden aynı usulle ihale açılır veya idare yararı görüldüğü takdirde,
ihalenin bitiş tarihinden itibaren 15 gün içinde iş 43 üncü maddenin ikinci
fıkrasında belirtilen esaslar dahilinde pazarlıkla yaptırılabilir.
Pazarlık
Usulü
Pazarlık usulünde ihale:
Madde 50 – Pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde teklif
alınması belli bir şekle bağlı değildir. İhaleleler, komisyon tarafından işin
nitelik ve gereğine göre. bir veya daha fazla istekliden yazılı veya sözlü
teklif almak ve bedel üzerinde anlaşmak suretiyle yapılır.
Pazarlığın ne suretle yapıldığı ve ne gibi tekliflerde bulunulduğu
ve üzerine ihale yapılanların neden dolayı tercih edildiği pazarlık kararında
gösterilir.
Pazarlık usulüyle yapılacak işler:
Madde 51 – Aşağıda yazılı işlerin ihalesi, pazarlık usulüyle
yapılabilir;
a) Yer, özellik (askeri birliklerin kuruluş özellikleri dahil) ve
nitelikleri itibariyle her yıl Genel Bütçe Kanununda gösterilecek belli
tutarları aşmayan ve süreklilik göstermeyen, bu Kanunun 1 inci maddesinde
gösterilen işler,
b) Silahlı Kuvvetlerin manevra ve planlı tatbikatları ile
sıkıyönetim faaliyetlerinin gerektirdiği ve acele olarak temini zorunlu her
türlü ihtiyaçları; Silahlı Kuvvetler için Genelkurmay Başkanlığınca, güvenlik
kuvvetleri için İçişleri Bakanlığınca tespit edilecek özel durumlardaki her
türlü ihtiyaçları ve taşıma işleri,
c) (Değişik : 2/3/1984 - 2990/8 md.) Önceden düşünülmesi
mümkün olmayan ani ve beklenmeyen olayların ortaya çıkması üzerine acele olarak
yapılması gerekip, kapalı veya açık teklif usulünün uygulanmasına yeterli süre
bulunmayan işler; diğer ihale usulleriyle temin edilemeyeceği açıkça belli olan
işler; bilgisayar alımı, kiralanması, bakım ve onarımı; her çeşit araç ve
gerecin yetkili servislerine yaptırılacak periyodik bakım ve onarımları; yedek
parça ve lastik alımları,
d) 29 uncu maddeye göre ihalenin yapılmaması veya sözleşmenin
bozulması nedeniyle, yeniden yapılacak ihalelerin sonuçlandırılmasına kadar
geçecek süre içindeki ihtiyaç maddelerinin alımı,
e) 43 üncü ve 49 uncu maddeler uyarınca, pazarlık usulüyle
sonuçlandırılacak işler,
f) İdarelerin, müştereken veya iştirak halinde sahibi bulundukları
taşınmaz mallardaki paylarının paydaşlara kiraya verilmesi,
g) Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya
ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun
görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların
kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve
tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi,
h) (Değişik: 3/7/2003-4916/20
md.) Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya
Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki baraj, dalyan, voli
yerleri, göller, havuzlar, nehirler ve nehir ağızlarındaki av yerleri ile deniz
ve iç sularda belirlenmiş yerlerdeki su ürünleri üretim hakkının, 22.3.1971
tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa göre il özel idarelerince kiraya
verilmesi,
i) Özellikleri nedeniyle belli isteklilere yaptırılmasında yarar
görülen her türlü hizmet, eğitim, araştırma, etüt ve proje, planlama,
müşavirlik, keşif, harita, fotoğraf, film, baskı, sergileme, kontrol, muayene
işleri ile teknik, fikri ve güzel sanatlarla ilgili çalışmayı gerektiren diğer
işler,
j) Para, tahvil, senet, pul, altın, gümüş, mücevher gibi
kıymetlerle, güzel sanatlarla ilgili veya tarihi değeri bulunan eşyanın özel
ambalaj, koruma, sigorta ve taşıma işleri,
k) Çabuk bozulan, saklanması tehlikeli olan, saklama giderleri
değerine veya beklemeden doğacak yararına oranla yüksek bulunan malların satımı,
l) Tek kişi veya firma elinde bulunan taşınır mal, hak ve
hizmetlerle, belirli taşınmaz malların alımı veya kiralanması,
m) Ordu binek ve yük hayvanları ile damızlık olarak veya aşı, serum
üretmek veya kontrol ve araştırma işlerinde kullanılmak üzere hayvan alımı,
n) Milli Güvenlik nedeniyle gizli tutulması zorunluluğu Bakanlar
Kurulunca kabul edilen işler,
o) Hazineye mal edilmiş batık gemiler ile denize düşmüş malların
çıkarılması,
p) (Değişik : 2/3/1984 - 2990/8 md.)
Özellikleri nedeniyle yabancı ülkelerden sağlanması zorunlu olan
her türlü alım, kiralama, onarım, yaptırma, keşfettirme, montaj, sigorta, taşıma
ve hizmet işleri.
(a), (b), (c), (d), (i), (l) ve (p) bendlerinde yazılı işler için
şartname düzenlenmesi, tahmini bedel tespiti, teminat alınması ve sözleşme
yapılması zorunlu değildir.
(i), (l) ve (p) bendlerinde yazılı işlerde Maliye Bakanlığının
uygun görüşü alınır.
Yarışma
Usulü
Yarışma usulünün Uygulanması:
Madde 52 – İdareler her türlü etüt, plan, proje ve güzel
sanatlara ilişkin işleri gerekli görüldüğünde, yarışma ile yaptırabilirler. Bu
işlerin mesleki kontrollük hizmetleri, projesi uygulanacak olan yarışmacıya,
pazarlıkla ihale edilebilir.
İdareler kuruluş kanunlarında yer alan işlere ilişkin yarışmaların
yürütülmesiyle ilgili yönetmelikleri hazırlarlar.
Mimarlık, mühendislik proje yarışmalarıyla ilgili yönetmelik
Bayındırlık Bakanlığınca hazırlanır.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Sözleşme
İhalenin sözleşmeye bağlanması
:
Madde 53 – Bütün ihaleler bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşme,
idare adına ita amiri tarafından imzalanır.
Bu Kanunda belirtilen özel hallerde sözleşme yapılması zorunlu
değildir.
Kesin teminat:
Madde 54 – Taahhüdün, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşme yapılmasından önce
müteahhit veya müşteriden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6
oranında kesin teminat alınır.(Ek cümle:17/9/2004-5234/9 md.) Tasfiye
idaresince yapılan taşınır mal satışlarında kesin teminat, ihale bedelinin %
6'sından az olamaz.
Müteahhit veya müşterinin bu zorunluluğa uymaması halinde, protesto
çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminatı
gelir kaydedilir.
Verilen kesin teminat, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle
değiştirilebilir.
Sözleşmenin yapılmasından sonra geçici teminat iade edilir.
Yapım işlerinde kesin teminat:
Made 55 – Tahmin edilen bedeli her yıl Genel Bütçe Kanunu
ile tespit edilecek tutarı aşan etüt, proje, kontrollük ve müşavirlik hizmetleri
ile yapım işlerinde alınmış bulunan geçici teminat, kesin teminata çevrilir;
kesin teminatın geri kalanı müteahhidin hak edişlerine karşı verilecek
paralardan % 10 alıkonularak kesin teminat tutarına çıkarılır.
Müteahhid isterse teminat olarak kabul edilecek kıymetler üzerinden
kesin teminat da verebilir.
Keşfin ve sözleşmenin dışında kalmış fakat yapılması ihaleden sonra
kararlaştırılmış işlerle, değişken fiyat esasına göre ihale edilmiş işlerde
kesin teminat, artan iş veya fiyat farkı olarak ödenecek bedel oranında
artırılır.
Kesin teminatın geri verilmesi:
Madde 56 – Kesin teminatın:
a) Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun biçimde yerine
getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve müteahhidin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Sigortalar
Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi halinde, tümü;
b) Yapım işlerinde (a) fıkrasındaki şartlardan ayrı olarak, geçici
kabul tutanağının onaylanması ve geçici kabulde görülen kusurların giderilme
bedelinin kesin teminatın yarısından fazla olmaması şartıyla, yarısı, kesin
kabul işlemleri tamamlandıktan sonra ise, kalanı;
Müteahhide geri verilir.
Müteahhidin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi
kesintilerinin kesin kabul tarihine kadar ödenmemesi halinde, teminat 54 üncü
madde hükmüne göre paraya çevrilerek borçlarına karşılık tutulur. Varsa kalanı
müteahhide geri verilir.
Sözleşme yapılmasında müteahhit veya müşterinin görev ve
sorumluluğu :
Madde 57 – Sözleşme yapılması gerekli olan hallerde
müteahhit veya müşteri 31 inci maddeye göre onaylanan ihale kararının veya
Maliye Bakanlığının vizesi gereken hallerde bu vizenin yapıldığının
bildirilmesini izleyen günden itibaren 15 gün içinde geçici teminatı kesin
teminata çevirerek noterlikçe tescil edilmiş sözleşmeyi, idareye vermek
zorundadır.
Satışlara ilişkin ihalelerde müşterinin aynı süre içinde ihale
bedelini ve müşteriye ait bulunan vergi, resim ve harçları yatırması, diğer
giderleri ödemesi gerekir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm
almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminat gelir kaydedilir.
Taşınmaz malların müşteri tarafından adına tescil ettirilmesi :
Madde 58 – Bedeli, vergi, resim, harç ve diğer masrafları
ödemiş olmak şartıyla, müşteri, şartnamede yazılı süre içinde taşınmaz malları
namına tescil ettirmeye mecburdur. Aksi takdirde müşteri, vukua gelecek hasar,
zarar, fuzuli işgal ve diğer sebeplerle idareden bir talepte bulunamaz.
Müşterinin süresi içinde taşınır malları teslim almaması:
Madde 59 –
Taşınır mallar, bedeli ödendiği halde
şartnamedeki süre içinde teslim alınmaz ise, idare bunları müşteri hesabına b u
Kanun hükümleri dairesinde satmaya yetkilidir. Malların süresi içinde teslim
alınmaması ve ikinci defa
satılması sebebiyle tahakkuk edecek masraflar, varsa idarenin diğer
alacakları, ikinci satış bedelinden mahsup edildikten sonra, geri kalan
kısmı, ilk müracaatında verilmek üzere müşteri namına emanet hesabına alınır.
Satış bedeli idarenin masraflarını ve alacaklarını karşılamazsa, farkı
teminattan mahsup edilir ve artanı müşteriye geri verilir.
Sözleşmenin akdedilmiş olması halinde feshedilerek yukarıdaki
hükümlere göre işlem yapılır.
İdarenin görev ve sorumluluğu :
Madde 60 – İdare 57 nci maddede yazılı süre içinde sözleşme
yapılması hususunda kendisine düşen görevleri yapmak ve taşınmaz malların
satımında, ferağa ait işlemleri tamamlamak, şartnamede belirtilen sınır ve
evsafa göre satılan malları müşteriye teslim etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün
yerine getirilmemesi halinde, müteahhit veya müşteri, sürenin bitmesinden
itibaren en çok 15 gün içinde, 10 gün müddetli bir noter ihbarnamesi ile
bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde teminat geri verilir.
Müteahhit veya müşteri, ihaleye girmek ve teminat vermek için yaptığı masrafları
istemeye hak kazanır.
Tebligatın 32 nci maddedeki sürede yapılmamasından dolayı idarenin
zararına sebep olanlar hakkında kanuni işlem yapılır.
Sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu olmayan haller
:
Madde 61 – 57 nci maddede yazılı süre içinde taahhüdün
şartname hükümlerine göre yerine getirilmesi ve bunun idarece uygun bulunması
halinde, sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu değildir.
Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması:
Madde 62 – Sözleşme yapıldıktan sonra 63 üncü maddede yazılı
hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya
taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi
üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına
rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm
almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme
feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcuna
mahsup edilemez.
Sözleşmede belirtilen işin artış ve eksilişi :
Madde 63 – Yapım işlerine ait bir sözleşmenin uygulanması
sırasında keşif ve sözleşmede öngörülmeyen iş artışı veya eksilişi zorunlu hale
gelirse, müteahhit, keşif bedelinin % 30 oranına kadar olan dağişikliği, süre
hariç, sözleşme ve şartnamesindeki hükümler dairesinde yapmakla yükümlüdür.
Keşif bedeli artışının % 30'u geçmesi halinde sözleşme feshedilir.
Ancak, bu durumda müteahhit işin keşif bedeli ve % 30 keşif artışının karşılığı
işleri sözleşme ve şartnamesindeki hükümler çerçevesinde yapmaya zorunludur.
Taahhüdün % 30 keşif artışı ile bitmemesi ve tasfiye edilmesi halinde müteahhit,
idareden hiçbir masraf ve tazminat isteyemez.
% 30 oranından fazla artış; temel, tünel ve benzeri işler ile tabii
afetler gibi nedenlerden ileri gelmiş ise; idarenin isteği, müteahhidin kabulü
ve ilgili bakanın onayı ile süre hariç, aynı sözleşme ve şartname hükümleri
içinde % 30'u geçen işler de aynı müteahhide yaptırılabilir.
Keşif bedelinin % 70 inden daha düşük bedelle tamamlanacağı
anlaşılan işlerde, müteahhit işi bitirmeye zorunludur. Bu durumda, müteahhide,
belgelemek şartı ile yapmış olduğu gerçek giderlerine karşılık olarak, ihale
bedelinin % 70'i ile yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'ine kadar
ödeme yapılabilir.
Kiralarda sözleşme süresi:
Madde 64 – Kiraya verilecek taşınır ve taşınmaz malların
kira süresi, on yıldan çok olamaz. Turistik tesis kurulacak yerlerin ve turistik
tesislerin (Ek ibare: 20/2/2001 - 4628/17 md.) ve enerji üretimi
tesisleri ile iletim ve dağıtım tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin
(Ek ibare: 18/4/2001 - 4646/13 md.) ve doğal gaz iletim, dağıtım ve
depolama tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin on yıldan fazla süre
ile kiraya verilmesi mümkündür. (1) (2)
Üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, önceden Maliye
Bakanlığından izin alınması şarttır. Katma bütçeli idarelerde bu izin,
idarelerin bağlı bulundukları bakanlıktan alınır. Özel İdare ve belediyeler için
kendi özel kanunları uygulanır.
Üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, kira bedeli her
yıl şartname ve sözleşmesindeki esaslara göre yeniden tespit edilir.
Su ürünleri istihsali hakkı kiralarında süre:
Madde 65 – Dalyan, voli yerleri, doğal ve yapay göller,
barajlar, havuzlar, nehirler ve nehir ağızlarındaki sular, av yerleri ile deniz
ve iç sulardaki su ürünleri istihsal hakkının kiralanmasında beş yıla kadar
sözleşme yapmaya idareler yetkilidir.
Ancak, kiracı tarafından kurulacak ve tesisat yapılacak olan üretme
yerleri onbeş yıla kadar kiraya verilebilir.
Bu madde kapsamına giren kira işlerinde, kira bedeli her yıl
şartname ve sözleşmesindeki esaslara göre yeniden tespit olunur.
Sözleşmenin devri:
Madde 66 – Sözleşme, ita amirinin yazılı izni ile başkasına
devredilebilir. Ancak, devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar aranır. İzinsiz
devir yapılması halinde, sözleşme bozulur ve müteahhit veya müşteri hakkında 62
nci madde hükümleri uygulanır.
Müteahhit veya müşterinin ölümü:
Madde 67 – Müteahhit veya müşterinin ölümü halinde, yapılmış
olan işler tasfiye edilerek kesin teminatı ve varsa sair alacakları varislerine
verilir. Ancak, idare varislerden istekli olanlara, ölüm tarihinden itibaren 30
gün içinde kesin teminat verilmesi şartıyla sözleşmeyi devredebilir.
Müteahhit veya müşterinin iflası hali:
Madde 68 – Müteahhitveya müşterinin iflas etmesi halinde
sözleşme bozulur. Bundan bir zarar doğarsa 62 nci maddeye göre işlem yapılır.
Müteahhit veya müşterinin ağır hastalığı, tutukluluk veya
mahkümiyet hali:
Madde 69 – Müteahhit veya müşteri sözleşmenin yerine
getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık, tutukluluk veya hürriyeti
bağlayıcı bir ceza nedeni ile taahhüdünü yapamayacak duruma girerse, bu hallerin
oluşundan itibaren 30 gün içinde ilgili idarenin kabul edeceği birini vekil
tayin etmek şartıyla taahhüdüne devam edebilir.
Eğer müteahhit veya müşteri kendi serbest iradesi ile vekil tayin
etmek imkanından mahrum ise, yerine ilgililerce aynı süre içinde genel hükümlere
göre bir kayyum tayin edilmesi istenebilir.
Yukarıdaki hükümlerin uygulanmaması halinde sözleşme bozulur.
Bundan bir zarar doğarsa 62 nci maddeye göre işlem yapılır.
Müteahhit veya müşterinin birden fazla olması hali:
Madde 70 – Birden fazla gerçek veya tüzelkişi tarafından
birlikte yapılan taahhütlerde, müteahhitlerden veya müşterilerden birinin ölümü,
iflası, tutuklu veya mahküm olması gibi haller sözleşmenin devamına engel olmaz.
——————————
(1) Bu
fıkrada yer alan; “ve enerji üretimi tesisleri ile iletim ve dağıtım tesis ve
şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin” ibaresi 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı
Kanunla eklenmiştir.
(2) Bu
fıkrada yeralan; “ve doğal gaz iletim, dağıtım ve depolama tesis ve
şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin” ibaresi 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı
Kanunla eklenmiştir.
Birlikte yapılan taahhütlerde müteahhitlerden biri idareye (pilot
firma) olarak bildirilmiş ise, pilot firmanın şahıs veya şirket olmasına göre
ölüm, iflas veya dağılma hallerinde sözleşme kendiliğinden sona erer. Ancak,
diğer müteahhitlerin teklifi ve idarenin uygun görmesi halinde sözleşme
yenilenerek işe devam edilir.
Birlikte yapılan taahhütlerde gruba dahil pilot firmadan başka
herhangi bir ortak şahsın ölümü veya ortak şirketin herhangi bir sebeple
dağılması halinde, pilot firma ve grubun diğer ortakları, teminat dahil işin o
ortağa yüklediği sorumlulukları da üzerlerine alarak işi bitirirler.
ÜÇÜNCÜ
KISIM
İhale
Usullerine Tabi Olmayan İşler
İhtiyaçların kamu kuruluşlarından karşılanması :
Madde 71 – Aşağıda belirtilen durumlarda ihale işleri Maliye
Bakanlığının uygun görüşü alınarak kıymet takdiri suretiyle yapılır.
1. Bu Kanun kapsamına giren idarelerin kendi aralarında yaptıkları
ihale işleri,
2. (1) numaralı fıkrada belirtilen idarelerin her türlü
ihtiyaçlarının;
a) Bu idarelere bağlı sabit veya döner sermayeli müesseseler ve
özel bütçeli idarelerin kurdukları birliklerden,
b) Kamu iktisadi teşebbüsleri ile sermayesinin yarısından fazlası
tek başına veya birlikte Devlete, kamu iktisadi teşebbüslerine veya mahalli
idarelere ait kuruluşlardan,
c) Türk Silahlı Kuvvetlerini güçlendirmek amacıyla kurulmuş olan
vakıflar ile sermayesinin yarısından fazlası bu vakıflara ait olan kuruluş,
şirket ve müesseselerden,
d) Özel kanun ile kurulan tüzelkişiliğe sahip ve ortaklarının veya
kanunların öngördüğü durumlarda ortak olmayanların ürünlerini alan, işleyen,
değerlendiren iyileştiren, satan, üretim ihtiyaçlarına yarayan araç ve gereçleri
sağlayan ortaklıklar ve bunlara ait birliklerden,
e) Özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş
tüzelkişiliğe sahip kuruluşlardan,
Temini ile ilgili ihale işleri.
(2) numaralı fıkranın uygulanmasında, ihale konusu mal ve
hizmetlerle, taşıma işlerinin bizzat o kuruluşlar tarafından üretilmesi ve
yapılması zorunludur. Ancak, bu fıkrada yazılı olup kuruluş amaçları temel gıda
ve günlük tüketim maddelerini alıp satmak olan kuruluşlar bakımından, sözü
edilen günlük gıda ve tüketim maddeleri; sanayi kuruluşları bakımından da, imal
edilecek mamullerin bünyesine giren hammade, yarı mamul, devre elemanları,
aksesuar, yardımcı özel teçhizat ve bir bütün halinde kurulacak tesislerde
kullanılan ve kuruluşun imalat sahasına girmeyen makine, teçhizat için bizzat
üretim ve yapım şartı aranmaz.
Bu usulle yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım ve taşıma
işlerinin kıymet takdirleri satış fiyatları Devletçe veya görevli mercilerce
tespit olunanlar için bu fiyatlar esas alınmak suretiyle, fiyatları bu şekilde
tespit olunmayanlar için ise 9 uncu maddedeki usule göre alıcı kuruluşlarca
yapılır.
Satış fiyatları Devletçe veya görevli mercilerce tespit olunan
mallar, dağıtımı yapan kuruluşlarda bulunmadığı belgelenmek şartıyla bu
fiyatlarla en yakın piyasadan da satın alınabilir.
İdarelere zorunluluk yükleyen özel hükümler saklıdır. (1)
——————————
(1) Bu
madde hükmünün 1995 Mali yılında uygulanmayacağı,(ihtiyaçların Kamu
Kuruluşlarından karşılanmasına ilişkin esas ve usullerin Maliye Bakanlığınca
belirleneceği.) 23/12/1994 tarih ve 4061 sayılı "1995 Mali Yılı Bütçe Kanunu"nun
72/j-(5) maddesi ile hüküm altına alınmıştır. (R.G. 28/12/1994 - 22155 Mük.)Daha
sonra bu hükmün, Anayasa Mahkemesinin 13.6.1995 tarih ve E.1995/2, K.1995/1
sayılı Kararıyla, iptal kararının Resmi Gazetede yayımlanacağı güne kadar
yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmiştir. (R.G. 17/6/1995-22316)
Kamu yararına çalışan derneklere taşınmaz malların satımı:
Madde 72 – Kamu yararına çalışan derneklere, kuruluş
gayelerine uygun olarak kullanılmak üzere, Hazinenin özel mülkiyetinde kayıtlı
bulunan ve kamu hizmetlerine tahsisli olmayan taşınmaz malları, satış
tarihindeki alım satım rayici nazara alınarak kıymet takdiri suretiyle
satılabilir.
Bu yolla edinilen taşınmaz mallar veriliş maksadı dışında
kullanılamaz ve satılamaz.(Ek cümle: 23/7/2010-6009/23 md.)
Ancak, satış tarihinden itibaren en az yirmi yıl
geçen ve veriliş maksadına uygun olarak kullanılan taşınmazların, mevcut
faaliyet aksatılmaksızın kısmen veya tamamen ticari amaçlarla
değerlendirilmesinin kuruluş gayelerine daha fazla hizmet edeceği hallerde, elde
edilecek gelirin yüzde otuzunun Hazineye verilmesi koşuluyla taşınmazların satış
dahil değerlendirilmesine Maliye Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre
izin verilebilir.
Beş yıl içinde kuruluş gayesine uygun olarak kullanılmadığı
takdirde, taşınmaz mal, satış bedeli üzerinden Hazinece geri alınır.
Tarihi ve bedii değeri olan taşınmaz malların kiraya verilmesi:
Madde 73 – Tarihi ve bedii değeri olan taşınmaz mallar
Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşü alınarak, Maliye Bakanlığınca çıkarılacak
bir yönetmelikte tespit olunacak esas ve şartlara göre, Maliye Bakanlığınca
kiraya verilebilir.
Vakıflara ait özel hükümler saklıdır.
Tarihi ve bedii değeri olmayan taşınmaz mallarla ilgili işlemler:
Madde 74 – Tarihi ve bedii değeri olanlar hariç Hazinenin
özel mülkiyetindeki yerlerin satışı, kiraya verilmesi, trampası ve mülkiyetin
gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiraya
verilmesi, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi esasları Maliye Bakanlığınca
çıkarılacak yönetmelikte belirlenir.
Ecrimisil ve tahliye :
Madde 75 – Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve
tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare
ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz(1) malların, gerçek ve
tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki
yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve
değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit
tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek
ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı
bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz. (1)(2)
(Ek cümle: 23/7/2010-6009/24 md.)
Ecrimisile itiraz edilmemesi halinde yüzde yirmi,
peşin ödenmesi halinde ise ayrıca yüzde onbeş indirim uygulanır.
Ecrimisil fuzuli şagil tarafından rızaen ödenmez ise, 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.
–––––––––––––––––––
(1) 20/2/2008 tarihli ve 5737 sayılı Kanunun
79 uncu maddesiyle bu fıkrada yer alan “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve
tasarrufu altında bulunan taşınmaz” ibaresinden sonra gelmek üzere “malları ve
Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait
taşınmaz” ibaresi eklenmiştir.
(2) 23/7/2010 tarihli ve 6009 sayılı Kanunun
24 üncü maddesiyle, bu fıkrada yed alan “13 üncü
maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek” ibaresi “idareden
taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan
komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve
takdir edilecek” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi
halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edilir. Aksi halde ecrimisil
alınır.
İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer
mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim
edilir.
(Ek fıkra:
23/7/2010-6009/24 md.)Köy
sınırları içerisinde yer alan Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve
tasarrufu altında bulunan taşınmazların işgalcilerinden tahsil edilen ecrimisil
gelirlerinin yüzde beşi, 442 sayılı Köy Kanununda belirlenen görevlerde
kullanılmak kaydıyla, tahsilatı izleyen ay içinde bu gelirlerin elde edildiği
köy tüzel kişiliği hesabına aktarılmak üzere emanet nitelikli hesaplara
kaydedilir. Maliye Bakanlığı bu oranı iki katına kadar artırmaya yetkilidir.
Mahalli komisyonların yetkileri:
Madde 76 – Taşınır ve taşınmaz malların satış, kira, trampa
edilmesi ve mülkiyetin gayri ayni hak tesislerinde, mahalli komisyonların ne
miktara kadar ihaleye selahiyetleri oldukları, her yıl Genel Bütçe Kanununda
gösterilir.
Kızılay derneğinden yapılacak alımlar:
Madde 77 – Kızılay derneğinde bulunan ilaçlarla, sağlık araç
ve gereçleri, idarelerce doğrudan doğruya satın alınabilir.
İlaç ve gereç sağlanması:
Madde 78 – Kanunlar gereğince tedavisi sağlanan kişilerin
kullanması gereken ilaç ve gereçlerin, ilgililer tarafından eczanelerden
alınması halinde, idarelerle eczaneler arasında yapılacak anlaşmalar Maliye
Bakanlığınca tespit edilecek esas ve usullere göre yapılır.
Dış ülkelerdeki kuruluşların ihtiyaçları:
Madde 79 – İdarelerin yabancı ülkelerdeki kuruluşlarının
yerel ihtiyaçlarının karşılanmasında taşınır ve taşınmaz malların alım, satım,
kiralama ve kiraya verilmesinde uygulanacak esaslar Dışişleri, Milli Savunma,
Maliye ve Bayındırlık bakanlıklarınca düzenlenecek bir yönetmelikle tespit
edilir.
Yurt dışında bulunan gemi ve uçakların ihtiyaçlarının karşılanması
:
Madde 80 – Yurt dışında bulunan gemi ve uçakların o yerden
sağlanması zorunlu olan ihtiyaç maddelerinin alımı ile acele onarımlarının
vesair giderlerinin yapılmasına ilişkin eseslar, Maliye ve Milli Savunma
bakanlıklarınca müştereken hazırlanacak bir yönetmelikte gösterilir.
Emanet suretiyle yapılacak işler:
Madde 81 – Aşağıda yazılı işler, ita amirlerince idare
görevlilerinden oluşturulacak emanet komisyonları eliyle emaneten
yaptırılabilir.
a) Tahmin edilen bedeli her yıl Genel Bütçe Kanununda gösterilen
miktarı geçmeyen yapım, bakım ve onırım işleri,
b) İdarenin yeterli işgücü, makine, araç, gereç ve taşıtlara sahip
olması halinde ve ihaleye konulması faydalı görülmeyen yapım ve taşıma işleri,
c) Köy kalkınması ile ilgili yapım işleri,
d) İstihkamların yapımı ve onarımı ile garnizonların altyapı
işleri,
e) Gizliliği olan işlerle yasak bölgelerde ve orman içindeki yapım
ve taşıma işleri,
f) Toprak koruma, arazi iyileştirme ve orman amenajman işleri,
g) Can ve mal kaybı tehlikesi nedeniyle acele olarak
gerçekleştirilmesi gereken yapım ve onarım işleri,
h) Sözleşmenin bozulması veya tasfiye edilmesi nedeniyle
bitirilmemiş olup, süratle bitirilmesinde zorunluluk görülen işlerin
tamamlanması,
i) Liman yapımı ve genişletilmesi, tarama yapılması, ulaşım
güvenliği için batıkların çıkarılması ve dolgu işleri,
j) Silahlı Kuvvetlerle, güvenlik kuvvetlerinin araç ve gereçlerinin
yapım, onarım ve bakımı,
k) Parasal bağış dışındaki halk katkısının önem taşıması nedeniyle
ihaleye konulmadan yaptırılmasında idaresince yarar görülen işler,
l) İhaleye konulmasna imkan bulunmayan veya ihaleye konulduğu halde
istekli çıkmayan ve beklemeye de tahammülü olmayan işler,
m) Demiryolu yapımında balast ve yol malzemesinin döşenmesi işleri,
n) Telgraf, telefon ve enerji hatlarının çekilmesi işleri,
o) Tuz çıkarma işleri,
p) (Ek : 2/3/1984 - 2990/9 md.) İlköğretim kurumları ve
tesisleri ile ilkokul öğretmen konutları yapım, onarım ve bakım işleri.
Yukarıda belirtilen işler için işi yürütmekle görevli emanet
komisyonları geçici süre ile işçi çalıştırabileceği gibi işin bünyesine giren
gerekli madde, araç ve gereçleri öncelikle bunları kendileri üreten veya yapan
ve sermayesinin yarıdan fazlası tek başına veya birlikte Devlete, kamu iktisadi
teşebbüslerine veya belediyelere ait olan kuruluşlardan doğrudan doğruya tarife,
yoksa piyasa satış bedelleri üzerinden alabilirler. Bu suretle sağlanması mümkün
olmayan madde, araç ve gereçler teklif alınmak ve piyasa satış değerlerine
uygunluğu belgelenmek şartıyla piyasadan sağlanır,
Bu usulle yaptırılmasında gerek ve yarar görülen işler nevi
itibariyle kısımlara ayrılmak suretiyle, araya bir müteahhit girmeksizin
taşoranlara da yaptırılabilir,
(Değişik : 2/3/1984 - 2990/9 md.) Nevi itibariyle kısımlara
ayrılarak taşeronlara verilen işlerde: gerekli görülen malzeme taşeron
tarafından temin edilmek şartıyla iş yaptırılabilir.
Emanet komisyonları eliyle yapılabilecek işlere ait uygulama esasları, Milli
Savunma, Maliye, Bayındırlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar ve Köy İşleri ve
Kooperatifler bakanlıklarınca hazırlanacak ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir
yönetmelikte gösterilir.
Yukarıdaki bentlerde sayılan işlerle ilgili olarak idaralere zorunluluk yükleyen
özel hükümler saklıdır.
Uluslararası antlaşmalar uyarınca yapılacak işler :
Madde 82 – Uluslararası antlaşmalar uyarınca Türkiye'de yapılacak ve
karşılıkları yabancı Devlet veya Uluslararası kuruluşlarca sağlanacak işler,
özel kanun, kararname ve antlaşmalar hükümlerine göre yürütülür.
DÖRDÜNCÜ KISIM
İhale İşlerinde Yasaklar ve Sorumluluklar
Yasak fiil ve davranışlar :
Madde 83 – İhale işlemlerinin hazırlanması, yürütülmesi ve
sonuçlandırılması sırasında;
a) Hile, desise, vait, tehdit, nüfuz kullanma ve çıkar sağlama suretiyle veya
başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs
etmek,
b) Açık teklif ve pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde isteklileri tereddüde
düşürecek veya rağbeti kıracak söz söylemek ve istekliler arasında anlaşmaya
çağrıyı ima edecek işaret ve davranışlarda bulunmak veya ihalenin doğruluğunu
bozacak biçimde görüşme ve tartışma yapmak,
c) İhale işlemlerinde sahte belge veya sahte teminat kullanmak veya kullanmaya
teşebbüs etmek, taahhüdünü kötü niyetle yerine getirmemek, taahhüdünü yerine
getirirken idareye zarar verecek işler yapmak veya işin yapılması veya teslimi
sırasında hileli malzeme, araç veya usuller kullanmak,
Yasaktır.
İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklama:
Madde 84 – 83 üncü maddede belirtilen fiil veya davranışlarda
bulundukları anlaşılanlar, bu fiil ve davranışlar ihale safhasında vaki olmuşsa
idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi fiil veya davranışlarının
özelliğine göre ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından,
haklarında bir yıla kadar bütün ihalalere katılmaktan yasaklama kararı verilir.
Kararı veren idareler, bu kararı, Resmi Gazete'de ilan ettirirler. Bu kararlar
ilgililerin müteahhitlik siciline de işlenir. İhalelere katılmaktan
yasaklananlar, yasaklı oldukları süre içinde diğer idarelerce yapılacak
ihalelere de müteahhit veya müşteri sıfatıyla katılamazlar.
Haklarında bu yolda işlem yapılanların sermayesinin çoğunluğuna sahip bulunduğu
tespit edilen tüzel kişilere de aynı müeyyide uygulanır.
Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile
sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında
taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen
müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili
bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı
verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'da ilan ettirildiği gibi ilgililerin
müteahhitlik sicillerine işlenir.
(Ek: 26/2/2014-6527/8 md.) 83 üncü maddede belirtilen fiil veya
davranışlarda bulunanlar hariç olmak üzere, Türkiye genelinde faaliyet gösteren
tüzel kişilerden; şube personeli, vekil, mümessil gibi yetkili temsilcilerin
şahsi kusurlarından kaynaklanan ve bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen fiil
veya davranışları sebebiyle haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı
verilmesi gerektiği idarece tespit edilenlerden, verilecek bir aylık süre içinde
ihale bedelinin üç katı tutarında tazminatı peşin olarak ödeyenler hakkında
ihaleden yasaklama kararı verilmez.
İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla
karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili bakanlığa
bildirmekle yükümlüdürler.
Ceza sorumluluğu ve sonuçları:
Madde 85 – 83 üncü maddenin (c) bendinde yazılı fiil ve davranışları bu
durumları iş tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra anlaşılmış olsa
dahi tespit edilenler ile, o işteki ortak veya vekilleri haklarında ceza
kovuşturması yapılır; hükmolunacak ceza ile birlikte bir yıldan üç yıla kadar
bütün ihalelere girmekten mahkeme kararı ile yasaklanırlar.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı haklarında Türk Ceza Kanununun 342 nci
maddesi ile son soruşturmanın açılmasına karar verilen müteahhitlere, yargılama
sonuna kadar, hiçbir suretle yeni iş verilmez.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı haklarında Türk Ceza Kanununun 339 340
ıncı maddeleri ile son soruşturmanın açılmasına karar verilen kontrol teşkilatı
mensupları, yargılama sonuna kadar görevden uzaklaştırılırlar.
(Değişik: 2/1/2003-4782/4 md.) Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının
Üçüncü Babının Üçüncü Faslında yer alan rüşvet verme suçu ile 339, 340 ve 342
nci maddelerine göre, bu Kanun kapsamındaki suçlar nedeniyle haklarında tekerrür
hükümleri uygulananlar, mesleklerini icradan men olunurlar ve herhangi bir ad
altında müteahhitlik yapamazlar.
Bu mahkümiyete ilişkin kararlar, ilgililerin meslek ve müteahhitlik sicillerine
işlenir.
Görevlilerin Sorumluluğu:
Madde 86 – İhale, muayene ve kabul komisyon veya heyetlerinin başkan ve
üyeleri ile diğer ilgililer, görevlerini kanuni gereklere göre tarafsızlıkla
yapmadıkları ve taraflardan birinin zararına yol açacak ihmal ve kusurlu
hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde haklarında disiplin cezası
uygulanacağı gibi, fiil ve davranışlarının özelliğine göre ceza kovuşturması da
yapılır. Ayrıca, tarafların bu yüzden uğradıkları zarar ve ziyan da kendilerine
ödettirilir.
Hileli inşaat ve onarım :
Madde 87 – Gayrimenkullerin yapım ve onarımlarında kesin kabul tarihinden
itibaren 5 yıl içinde malzemenin hileli olmasından veya yapım ve onarımın teknik
icaplara uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyan, Borçlar
Kanununun 360 ıncı maddesi gereğince ve 363 üncü maddesindeki sürede müteahhide
ikmal ve tazmin ettirilir.
İdareler beş yıllık sürede ortaya çıkacak zarar ve noksanları tespİt ile
gereğinin yapılması için durumu ilgili mercilere bildirmekle ödevlidirler.
İşin nezareti kendisine tevdi edilen mühendis, mimar ve memurlar hakkında da
ayrıca bu Kanunun 86 ncı maddesi uygulanır.
BEŞİNCİ
KISIM
Çeşitli
Hükümler
Erken bitirme primi:
Madde 88 – Şartname ve sözleşmesinde tespit edilecek sürelerden önce
tamamlanmasında idarelerce yarar görülen yapım işlerinde, esasları şartnamede
tespit edilmek üzere müteahhitlere erken bitirme primi verilebilir. Süre uzatımı
verilen işlerde hiç bir surette bu tür prim verilemez.
Özelliği bulunan işler:
Madde 89 – (Değişik : 2/3/1984 - 2990/10 md.)
Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasının mümkün olamayacağı haller ile, Türk Silahlı
Kuvvetlerinin ve Emniyet Genel Müdürlüğünün yeniden teşkilatlanması, silah, araç
ve gereçlerinin modern teknik gelişmelere uygun şekilde yenileştirilmesi ve Türk
Silahlı Kuvvetlerinin Stratejik Hedef Planının gerçekleşmesi için temin edilecek
mal ve hizmetlerin ihalesinde; ilgili bakanlığın teklif edeceği ihaleler için bu
Kanun hükümleri dışında kalınmasına Bakanlar Kurulunca karar verilebilir. Bu
ihalelerde uygulanacak usul ve esaslar idarelerince hazırlanarak ilgili bakanın
onayı ile belirlenir.
Tarım ve orman ürünlerinde tercihli usuller ve tekel maddelerine ilişkin özel
hükümler :
Madde 90 – Tarım ve orman ürünlerinin üretim, imal, kesme, toplama,
taşıma gibi işlerinde ve bu ürünlerin satışlarında uygulanacak tercihli
usullerle, tekel maddelerinin satımı ve tekelle ilgili ürünlerin üreticiden
alımı hakkında, özel kanunlardaki hükümler saklıdır.
Muayene ve kabul işlemleri :
Madde 91 – Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve
kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul
heyetleri tarafından yapılır.
Muayene ve kabul işlemlerinin nasıl yapılacağı, Milli Savunma, Maliye ve
Bayındırlık bakanlıklarınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir
yönetmelikte gösterilir.
Sürelerin hesabı:
Madde 92 – Bu Kanunda yazılı sürelerin hesaplanmasında hüküm bulunmayen
hallerde, Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Tebligat:
Madde 93 – Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde yapılacak tebliğler
hakkında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
ALTINCI
KISlM
Son
Hükümler
Başlamış olan işler:
Geçici Madde 1 – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı
yapılmak suretiyle başlamış olan ihale işlemleri ilgili olduğu kanun ve usullere
göre sonuçlandırılır.
Tüzük ve yönetmelikler :
Geçici Madde 2 – Bu Kanuna göre çıkarılacak tüzük, şartname esasları ve
yönetmelikler Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren altı ay içinde hazırlanır
ve Resmi Gazete ile yayımlanır.
Bunların yürürlüğe konulmasına kadar idareler, mevcut esaslar ve yönetmelik
hükümlerini uygulamaya devam ederler.
Terkin edilecek ecrimisiller
Geçici Madde 3 – (Ek:
23/7/2010-6009/25 md.)
Bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten önce tespit ve takdir edilen, tebliğ edilen veya tahakkuk
ettirilen ecrimisil alacaklarının tespit tarihinden geriye doğru beş yılı aşan
kısmı hangi aşamada olursa olsun düzeltilir veya terkin edilir, tahsil edilmiş
olanlar iade edilmez.
Geçici Madde 4-(Ek: 26/2/2014-6527/9 md.)
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, 83
üncü maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunanlar hariç olmak üzere,
Türkiye genelinde faaliyet gösteren tüzel kişilerden; şube personeli, vekil,
mümessil gibi yetkili temsilcilerin şahsi kusurlarından kaynaklanan ve 84 üncü
maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen fiil veya davranışları sebebiyle
haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmesi gerektiği idarece
tespit edilenlerden henüz yasaklama kararı verilememiş olanlar hakkında da 84
üncü maddenin dördüncü fıkrası hükmü uygulanır.
Kaldırılan hükümler:
Madde 94 – a) 2/6/1934 tarih ve 2490 sayılı Kanun ile bu Kanunda ek ve
değişiklikler yapan kanunlar,
b) (Değişik : 9/11/1983 - 2944/1 md.) Diğer Kanunların (15/7/1964 tarih
ve 500 sayılı Kanun ile 22/10/1981 tarih ve 2542 sayılı Kanun hariç) bu Kanuna
uymayan hükümleri.
Yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük :
Madde 95 – Bu Kanun 1 Ocak 1984 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme :
Madde 96 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
2886 SAYILI KANUNA EK VE
DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLEN
HÜKÜMLERİN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Değiştiren Kanunun/ KHK’nin/
İptal Eden Anayasa Mah. Kararının
Numarası |
2886 sayılı Kanunun değişen veya
iptal
edilen maddeleri |
Yürürlüğe Giriş Tarihi |
2944 |
— |
1/1/1984 |
2990 |
— |
17/3/1984 |
4628 |
– |
3/3/2001 |
4782 |
– |
11/1/2003 |
4916 |
– |
19/7/2003 |
5234 |
25,26,
54
|
1/1/2005 |
5577 |
40,
42
|
31/1/2007 |
5737 |
75 |
27/2/2008 |
6009 |
72, 75, Geçici Madde
3
|
1/8/2010 |
Anayasa Mahkemesinin 18/6/2013
tarihli ve E.: 2013/71, K.: 2013/77 sayılı
kararı |
32 |
26/7/2013 |
6527 |
84, Geçici Madde 4 |
1/3/2014 |
|